Электаральны рэйтынг беларускага прэзідэнта Аляксандра Лукашэнкі за студзень-сакавік 2011 знізіўся з 53 да 42,9%. Такія дадзеныя прыводзяцца ў сацыялагічным даследаванні беларускага Незалежнага інстытута сацыяльна-эканамічных і палітычных даследаванняў, зарэгістраванага ў Літве. Вынікі даследавання апублікаваныя 5 красавіка.
Электаральны рэйтынг вылічаецца па адказах рэспандэнтаў на адкрытае пытанне «Калі б заўтра адбыліся выбары прэзідэнта Беларусі, за каго б Вы прагаласавалі?» У табліцы 1 паказаны электаральныя рэйтынгі Аляксандра Лукашэнкі па заканчэнні прэзідэнцкіх выбараў і падчас наступнага апытання. У сакавіку 2010 года рэйтынг кіраўніка краіны быў роўны 42,9%, знізіўшыся за тры месяцы на 10,1 пункта. У 2006 годзе зніжэнне было роўнае 5,6 пункта за два месяцы і 7,7 пункта — за паўгады. Пасля кастрычніцкага апытання ў 2001 годзе наступны быў праведзены праз шэсць месяцаў — рэйтынг Аляксандра Лукашэнкі спаў на 15,1 пункта, паведамляюць даследнікі.
Табліца 1. Дынаміка электаральнага рэйтынгу Аляксандра Лукашэнкі,%
студзень ’01 красавік ’02 красавік ’06 чэрвен ’06 снежня ’10 сакавік ’11
46,0 30,9 60,3 54,7 53,0 42,9
Сярэдняе значэнне рэйтынгу Аляксандра Лукашэнкі ў 2010 годзе складала 44,9%, у прыватнасці, у сакавіку — 42,7%. Катастрафічнага падзення не адбылося, аднак у далейшым рэйтынг можа знізіцца да ўзроўню 2002-2003 гадоў (у сакавіку 2003 года ён апусціўся да гістарычнага мінімуму — 26,2%).
Што тычыцца рэйтынгу даверу прэзідэнта, за апошнія тры месяцы ён скараціўся на 7,1 пункта, хаця ў 2006 годзе назіраўся яго нязначны рост на 0,9 пункта. Пасля выбараў 2001 года зніжэнне рэйтынгу даверу склала 12,1 пункта. Сярэдняе значэнне гэтага рэйтынгу ў 2010 годзе складала 51,6%, у сакавіку 2010 года — 49,8%.
Табліца 2. Дынаміка рэйтынгу даверу Аляксандра Лукашэнкі,%
студзень ’01 красавік ’02 красавік ’06 чэрвень ’06 снежань ’10 сакавік ’11
44,5 32,4 59,9 60,8 55,0 47,9
Давяраць ураду за студзень-сакавік насельніцтва стала менш на 8,3 пункта (паказчык знізіўся з 51,6 да 43,3%), дзяржаўным медыя — 9,5 пункта (з 52,9 да 43,4%). Што тычыцца даверу недзяржаўным СМІ, то ў снежні 2010 года гэты паказчык быў роўны 46,3%, у сакавіку 2011 года — 45,5%.
Сацыёлагі: апазіцыйныя палітыкі застаюцца ў цэнтры ўвагі
Электаральныя рэйтынгі іншых кандыдатаў у прэзідэнты 2010 года выраслі: рэйтынг Уладзіміра Някляева — з 6,9 да 7,7%, а Андрэя Саннікава — з 3,2 да 4,7%.
«Прычына росту рэйтынгаў апазіцыйных палітыкаў ляжыць на паверхні: былыя кандыдаты ў прэзідэнты па-ранейшаму застаюцца ў цэнтры інфармацыйных паведамленняў незалежных СМІ. І гэта не іх заслуга. Гэта іх бяда», — растлумачылі эксперты інстытута.
Сацыёлагі заяўляюць, што, ацэньваючы падзеі ў дзень прэзідэнцкіх выбараў, беларускае грамадства раскалолася. Прыхільнікі Лукашэнкі (78,1%) станоўча паставіліся да масавых арыштаў 19 снежня. З іх 66,3% упэўненыя, што апазіцыя мела намер здзейсніць дзяржаўны пераварот.
Падзеі 19 снежня ў Мінску дзяржСМІ называюць менавіта «масавымі беспарадкамі», «пагромамі» і «спробай дзяржаўнага перавароту».
Акрамя таго, як ужо перадаваў Тэлеграф, міністэрства ўнутраных спраў таксама заявіла, што валодае доказамі спробы дзяржаўнага перавароту, змены канстытуцыйнага ладу рэспублікі. Прычым апошняе, як заяўляе МЗС, было сплянавана загадзя і ў «змове з прадстаўнікамі замежных дзяржаў і арганізацый».
Паколькі прадстаўнікі беларускага грамадства звярнуліся ў іншыя краіны з просьбай аказаць прававую дапамогу, матэрыялы ў адносінах да замежных арганізацый і грамадзян выдзелены ў асобную вытворчасць. Расследаванне ў гэтым напрамку будзе працягнута, гэта тычыцца і асобаў, якія хаваюцца замежжам.
